Doğru halıyı seçmek her zaman kolay olmayabilir. Görsellik, fiyat, doku, kullanım yeri, renkler, uyandırdığı his gibi bir çok etken halı seçiminde önemli rol oynamaktadır. Kullanılacak zemine uygun kalitede halı almak çok önemlidir ve bunu seçerken halının performansını anlayabilmek adına ürün tanıtım broşüründeki bilgilerden yararlanmak işin püf noktasıdır. Bu broşürlerde verilen değerlere ve halının serileceği zeminin kullanım yoğunluğuna göre uygun halıya karar vermek mümkündür. Broşürlerde genellikle ürünün yoğun kullanıma dayanıklılığı 5 üzerinden değerlendirilir. Yoğun kullanıma dayanıklı yerlerde 5-4 arası değerlerdeki halılar, kullanımın daha az olduğu yerlerde ise 3-2 arası değerlerdeki halılar tercih edilmelidir. Halının yumuşaklık durumu, aşınmaya direnci, kırışma yoğunluğu ve keçesi gibi faktörler, halının kalitesini belirleyen kriterlerdir. Broşürlerde bir başka önemli noktada halının garanti süresi ve kapsamıdır. Ne kadar süreyle, hangi alanlarda garantiye tabii olduğunu bildiğiniz bir ürünü satın almak en akıllıca seçim olacaktır.
Halının nasıl bir yerde kullanılacağı konusunda, örneğin evin yoğun trafik alanıysa dayanıklılık öncelik taşıyacaktır. Evinizde evcil hayvan besliyorsanız ya da küçük çocuklarınız varsa mutlaka leke tutmaz özellik tercihiniz olmalıdır. Yoğun alanlar için halı altlığı iyi bir çözümdür. Halı altlığı, halının alt bölümünde vatka görevi görür. Halı altlığının kullanımı, halının yalıtım özelliklerini arttırır, halının yürümeden aşınmasını azaltır, güzel görünümünün korunmasını uzatır ve rahatlık sağlar. Halı altlığının farklı kalınlıkları vardır. Halı altlığı hem iş yerlerinde hem de evlerde kullanılır. Halı keçesi, üretan, Hint keneviri, sentetik elyaf ve kauçuktan yapılır.
Halının fiyatını belirleyen en önemli unsurlardan bir tanesi olan “Hav Ağırlığı”, m2’ye düşen elyafın / ipliğin ağırlığı ile ölçülür. Elyafın / ipliğin sıklığı direkt olarak halının kalıcılığını ve performansını etkiler. Hav ağırlığı fazla olan halı daha dayanıklıdır ve daha pahalıdır. Üretim ve tasarım özellikleri de halının fiyatını etkileyen diğer unsurlardır.
Halının temel malzemesi olan elyafın cinsi ve halının yapım şekli, bir halının kalitesini belirleyen en önemli özelliklerdendir. Bireysel tüketici açısından genel hatları ile halı seçiminde elyaf-ipliğin önemi, aşınma-yıpranma, lekelenme, statik elektrik taşıma, renk alternatifliliği vb. bir çok unsurların göz önüne alınmasında ortaya çıkmaktadır. Dört temel sentetik elyaf / iplik çeşidi bulunmaktadır; Polyamid (Naylon), Polipropilen (PP), Polyester ve Akrilik.
Polyamid (Naylon): Günümüzün en popüler iplik çeşidi olan naylon, yıpranmaya karşı dayanıklı, esnek, mobilyanın ağırlığına ve hareketine dirençli ve aynı zamanda göz alıcı renkler sağlayabilen bir malzemedir. Leke ve kirleri gizleyebilen bir yapıda olması nedeniyle az ya da yoğun trafiğe sahip, her türlü kullanım alanı için uygundur. Sentetik elyaflar arasında polyamid, görünümünü en iyi şekilde koruyan ve leke tutmazlık konusunda en başarılı elyaf olması nedeniyle çoğunlukla duvardan duvara halı üreticileri tarafından kullanılmakta ve ticari alanlarda tercih edilmektedir.
Polipropilen (PP): Kolay temizlenebilirliği ile bilinmekle birlikte diğer adı olefin olan polipropilenin yağ bazlı lekelenmelere karşı direnci polyamide göre daha zayıftır. Polipropilen, nem ve küfe dayanıklılığı nedeniyle hem iç hem de dış mekanlarda kullanılabilmektedir. Polipropilen iplik, dış mekan spor zeminlerde kullanılan sentetik çimlerde ve evlerde-kreşlerde bulunan oyun odalarında da kullanılmaktadır. Diğer üç elyafa kıyasla çok daha ucuz olan Polipropilen boyanmaya karşı dirençli olması nedeniyle de diğer halılara nazaran çok daha mat renklere sahiptir. Ayrıca orjinal görüntüsünü koruma süresi açısından da diğerlerine göre daha yetersizdir. Anti – statik olması ise polipropilenin bir avantajıdır.
Polyester: Mükemmel renk berraklığına sahip olan bu iplik türü kolaylıkla temizlenebilmekte ve aynı zamanda su bazlı lekelere karşı da oldukça dirençli olmasına rağmen, tıpkı polipropilende olduğu gibi yağ bazlı lekelenmelere karşı direnci polyamide göre daha zayıftır.
Polyester de Polyamid (Naylon) gibi aynı şekilde üretilir ancak aşınma direnci sıralamasında Polyamidden (Naylondan) aşağıda yer alır. Polyester fazla esnek olamayan bir elyaftır, ıslandığı zaman sertliği bozulmaz. Polyesterin rutubeti emme oranı diğer elyaf çeşitlerine oranla çok daha düşüktür. Bu nedenle dış mekanlardaki halılarda rahatlıkla tercih edilebilir.
Akrilik: Yapısı ile yün görünümü ve hissi verebilen bir elyaf çeşidi olan akrilik, küflenmeye karşı dayanıklıdır ve güneş ışığı direnci yüksektir. Aşınma direnci Polyamid (Naylon) kadar olmayan Akriliğin yanmazlık / ateş direnci görünüm açısından benzediği yün elyafı-ipliği ile karşılaştırıldığında daha zayıftır. Polipropilen ve polyestere kıyasla su seven bir yapısı vardır. Akriliğin leke tutmazlık konusunda performansı diğer elyaf çeşitlerine göre daha düşüktür. Ancak renk konusunda polipropilenden daha dayanıklıdır. Renklendirmeye izin veren yapısı, klasik Türk Halı Kültüründe önemli yeri olan Yün Halı’ya benzer dokusu, elyaf / iplik aşamasından nihai halı oluncaya kadar ki bütün üretim bandının ülkemizde ki sanayi tesisleri tarafından gerçekleştirilmesi sonucunda hammadde bolluğu ve düşük maliyeti nedeniyle Akrilik Elyafı ülkemizde ağırlıklı olarak makine halı bir başka ifade ile parça halı üreticileri tarafından yoğun olarak kullanılmaktadır. Yün: Halı üretiminde bilinen en nitelikli elyaf olan Yün, halı elyaflarının karşılaştırılmasında bir standart oluşturmaktadır. Oldukça iyi aşınma direncine sahip olan yün bu nedenle dayanıklıdır ve ayrıca esnektir. Alev almaya da yüksek direnç gösteren bir elyaf olan yün, statik enerji üretmemektedir. Yün elyafının “Leke Koruma” konusundaki performansı polyamid elyafında olduğu gibi yüksektir.
